زندانیان عشق (غروی اصفهانی): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی تراث
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{ جعبه اطلاعات شعر | عنوان = زندانیان عشق چو شب را سحر کنند | عرض = | تصویر = | عرض تصویر = | زیرنویس = دارد | نام شعر =زندانیان عشق | نام‌های دیگر = | شاعر = غروی اصفهانی | قالب = غزل | سبک = ترکیب بند | موضوع = ...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ جعبه اطلاعات شعر
{{سرصفحه
  | عنوان      = [[زندانیان عشق چو شب را سحر کنند]]
  | مطلع=زندانیان عشق چو شب را سحر کنند
| عرض        =
  | نام شعر=زندانیان عشق
| تصویر      =
  | شاعر = غروی اصفهانی
| عرض تصویر  =
  | مصحح =  
| زیرنویس    = دارد
  | بخشی از دیوان =
  | نام شعر     =زندانیان عشق
  | بخشی از مجموعه اشعار =
| نام‌های دیگر =
  |قالب =ترکیب بند
  | شاعر       = [[غروی اصفهانی]]
  |وزن =  
  | قالب        = غزل
  |موضوع = امام موسی کاظم(ع)
  | سبک        = [[ترکیب بند]]
  | قبلی =
  | موضوع      = [[شهادت]]
  | بعدی =  
  | مناسبت      = [[۲۵ رجب]]
  | سال خورشیدی =  
  | زبان        = فارسی
  | سال میلادی =
  | زمان سرایش  = معاصر
  | سال قمری =  
  | مکان        =  
  | یادداشت =این شعر نخستین بند از ترکیب‌بند هفت‌بندی در حال و هوا مناجات گونه حضرت در زندان را به وصف کشیده است.
  | انگیزه سرایش=  
  | تعداد ابیات = ۱۰
  | کاربرد      = محافل سوگواری
  | خواننده    =  
  | آهنگساز    =
| صوت        =
| ترجمه      =
| منبع        = [[دیوان کمپانی]]
|آثار وابسته  = [[دیوان کمپانی]]
|مرتبط        =  
}}
}}
'''زندانیان عشق چو شب را سحر کنند''' [[مطلع]] ابتدایی بند اول از ترکیب بند شعری [[غروی اصفهانی]]، درباره [[امام کاظم (ع)]] است.
== معرفی==
{{اصلی|غروی اصفهانی}}
زندانیان عشق چو شب را سحر کنند اثر مرحوم [[محمدحسین غروی اصفهانی]] (۱۲۹۶ هـ. ق – ۱۳۶۱ هـ. ق) معروف به کمپانی است. این شعر نخستین بند از [[ترکیب‌بند]] هفت‌بندی محمدحسین غروی اصفهانی در رثای حضرت امام [[موسی بن جعفر(ع)]] است. شاعر در این بند از ترکیب، حال و هوای [[مناجات]] حضرت در زندان را به وصف کشیده است. این شعر در ۱۰ بیت در [[قالب غزل]] سروده شده است. زبان این شعر کهن است.
* قالب(غزل|مثنوی|...)
* وزن(
* گونه(مناجات|مرثیه|مدح|پایه و تعلیمی|...)
* ویژگی(آرایه ادبی|تاثیرگذاری|جریان سازی مثل محتشم|فخامت وزانت متانت...)
* سبک(عراقی خراسانی هندی  اصفهانی)
* موضوع(فضای
* مناسبت(شهادت ولادت) محتوا
* شاعر
* سال سرایش
* مورد فهرست گلوله‌ای
* معاصر متقدم متاخر کهن
* تعداد ابیات
== متن شعر ==
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|زندانیان عشق چو شب را سحر کنند|از سوز شمع و اشک روانش خبر کنند}}
{{ب|زندانیان عشق چو شب را سحر کنند|از سوز شمع و اشک روانش خبر کنند}}
خط ۶۱: خط ۳۲:
* منظور از هارون در بیت ششم، [[هارون الرشید]] یکی از خلفای [[بنی العباس]] است.
* منظور از هارون در بیت ششم، [[هارون الرشید]] یکی از خلفای [[بنی العباس]] است.


==اهمیت راجع به شعر یا شاعر|جایگاه|نظر بزرگان|نقد|ارزیابی|تحلیل|بررسی|تحقیق|تفسیر|تشریح بیت|پژوهش|پاورقی|تتمه|تذکر بحث مهم ایراد ادبی و وزنی حواشی==
* گونه(مناجات|مرثیه|مدح|پایه و تعلیمی|...)
==در آثار هنری دیگر==
* ویژگی(آرایه ادبی|تاثیرگذاری|جریان سازی مثل محتشم|فخامت وزانت متانت...)
==اتفاق مهم یا خاص==
در این شعر از آرایه ادبی براعت استهلال استفاده شده است.
==حواشی==
 
==نوع خواندن==
«زندانیان عشق» نخستین بند از ترکیب‌بند هفت‌بندی مرحوم آیت الله شیخ محمد حسین غروی اصفهانی در رثای حضرت موسی بن جعفر (علیه‌السلام) است. هم‌نشینی دو کلمهٔ «هفت» و «بند» در این هفت‌بند فی‌نفسه هنرمندانه است.
مناسب زمزمه شور سنگین واحد روضه دکلمه
==مرتبط==
خواب رویا...یا مداح یا خواننده ای خوانده
== صوت تصویر کتاب ==
==اشعار مشابه==
==نظر شما==
==تصویر قبر کتاب دیوان و مرتبط یا هم عصران آرامگاه==
==کتاب صوتی==


از آنجا که شهادت امام موسی بن جعفر (علیه‌السلام) در ماه رجب واقع شده (که از ماه‌های برتر عبادی سال است) و از آنجا که عبادت‌ها و مناجات‌های آن حضرت در زندان، فراز برجسته‌ای از مرثیه و مدح ایشان است؛ شاعر، این اقتضائات را در نظر گرفته و فضاسازی هنرمندانه‌ای با رنگ و بوی مناجات زندانیان و توصیف چگونگی به سحر رسیدن شب عاشقان در زندان انجام داده است.


== پانویس ==
در پنج بیت نخست، شعر به توصیف زندانیان عشق و حال و هوای آنان پرداخته و فضای مناجات گونه‌ای که مناسب حال زندانیان و هم عاشقان وجه الهی باشد، ایجاد کرده است.
در بیت ششم به طرز هنرمندانه‌ای فضای اول به فضای زندان هارون(علیه اللعنه) پیوند می‌خورد و شعر، رنگ و بوی مرثیهٔ حضرت امام کاظم(علیه‌السلام) به خود می‌گیرد.


== منابع ==
مطلع این شعر از نمونه‌های خوب براعت استهلال است و شعرهای مرحوم غروی اصفهانی در استفاده از براعت استهلال قابل تأمل هستند.

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۳۴

زندانیان عشق چو شب را سحر کنند زندانیان عشق از
غروی اصفهانی



در قالب ترکیب بند

موضوع: امام موسی کاظم(ع)
این شعر نخستین بند از ترکیب‌بند هفت‌بندی در حال و هوا مناجات گونه حضرت در زندان را به وصف کشیده است.
بازخوانی شعری از علامه غروی اصفهانی
زندانیان عشق چو شب را سحر کننداز سوز شمع و اشک روانش خبر کنند
مانند غنچه سر به گریبان در آورندشور و نوای بلبل شوریده سر کنند
چون سر به خشت یا که به زانوی غم نهندیکباره سر ز کنگرهٔ عرش بر کنند
با آن شکسته حالی و بی‌بال و بی‌پریتا آشیان قدس به خوبی سفر کنند
چون رهسپر شوند به سینای طور عشقاز شوق سینه را سپر هر خطر کنند
آنان کزین معامله هستند بی‌خبربرگو که تا به مَحبَس هارون* نظر کنند
تا بنگرند گنج حقیقت به کنج غمآن لعل خشک را به دُر اشک تر کنند
بر پا کنند حلقهٔ ماتم به یاد اوتا عرش و فرش را همه زیر و زبر کنند
آتش به عرصهٔ ملکوت قِدَم زنندملک حُدوث را ز غمش پر شرر کنند
تا شد به زیر سلسله سرحلقهٔ عقولافتاد شور و غلغله در حلقهٔ عقول[۱]

توضیح واژگان

  • گونه(مناجات|مرثیه|مدح|پایه و تعلیمی|...)
  • ویژگی(آرایه ادبی|تاثیرگذاری|جریان سازی مثل محتشم|فخامت وزانت متانت...)

در این شعر از آرایه ادبی براعت استهلال استفاده شده است.

«زندانیان عشق» نخستین بند از ترکیب‌بند هفت‌بندی مرحوم آیت الله شیخ محمد حسین غروی اصفهانی در رثای حضرت موسی بن جعفر (علیه‌السلام) است. هم‌نشینی دو کلمهٔ «هفت» و «بند» در این هفت‌بند فی‌نفسه هنرمندانه است.

از آنجا که شهادت امام موسی بن جعفر (علیه‌السلام) در ماه رجب واقع شده (که از ماه‌های برتر عبادی سال است) و از آنجا که عبادت‌ها و مناجات‌های آن حضرت در زندان، فراز برجسته‌ای از مرثیه و مدح ایشان است؛ شاعر، این اقتضائات را در نظر گرفته و فضاسازی هنرمندانه‌ای با رنگ و بوی مناجات زندانیان و توصیف چگونگی به سحر رسیدن شب عاشقان در زندان انجام داده است.

در پنج بیت نخست، شعر به توصیف زندانیان عشق و حال و هوای آنان پرداخته و فضای مناجات گونه‌ای که مناسب حال زندانیان و هم عاشقان وجه الهی باشد، ایجاد کرده است. در بیت ششم به طرز هنرمندانه‌ای فضای اول به فضای زندان هارون(علیه اللعنه) پیوند می‌خورد و شعر، رنگ و بوی مرثیهٔ حضرت امام کاظم(علیه‌السلام) به خود می‌گیرد.

مطلع این شعر از نمونه‌های خوب براعت استهلال است و شعرهای مرحوم غروی اصفهانی در استفاده از براعت استهلال قابل تأمل هستند.