شاعر آیینی:عمان سامانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی تراث
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''میرزا نورالله بن میرزا عبدﷲ بن عبدالوهاب چهارمحالی اصفهانی''' معروف به '''عمان سامانی''' (متولد شهر سامان، استان کهگلویه و بویر احمد) از شاعران شیعه قرن سیزدهم هجری شمسی است.» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''میرزا نورالله بن میرزا عبدﷲ بن عبدالوهاب چهارمحالی اصفهانی''' معروف به '''عمان سامانی''' (متولد شهر سامان، استان کهگلویه و بویر احمد) از شاعران شیعه قرن سیزدهم هجری شمسی است.
'''میرزا نورالله بن میرزا عبدﷲ بن عبدالوهاب چهارمحالی اصفهانی''' مشهور به '''عمان سامانی و''' ملقب به '''تاجُ الشُعَرا''' (۱۲۵۸-۱۳۲۲ق) (متولد شهر سامان) از شاعران شیعه عصر قاجار بود.
 
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| عنوان            =عمان سامانی
| تصویر            =OmmanSamani.png
| اندازه تصویر      =250
| توضیح تصویر      = تمبر عمان سامانی
| نام کامل          =میرزا نورالله عَمّان سامانی
| لقب              = تاج الشعرا
| زمینه فعالیت      = شعر آیینی و ادبیات عرب
| ملیت              =[[ایران|ایرانی]]
| تولد              = ۱۲۵۸ق، سامان از توابع شهرکرد
| محل زندگی        = [[اصفهان]]
| وفات              = ۱۳۲۲ق
| محل دفن          = مسجد جامع سامان/ [[نجف]]
| خویشاوندان سرشناس =
| مذهب              =[[شیعه]]
| هم زمان با        =[[قاجاریه]]
| بنیانگذار        =
| پیشه              =
| سبک نوشتاری      =
| کتاب‌ها            =
| مقالات            =
| نمایشنامه‌ها      =
| دیوان اشعار      = [[گنجینةالاسرار]] • سفینة الدّرر • معراج نامه • دیوان اشعار
| تخلص              =عَمان
| تحصیلات            =[[حوزه علمیه|حوزوی]]/[[مدرسه صدر اصفهان]]
| اساتید            =
| شاگردان          =
| علت شهرت          =شاعر اشعار حماسی و مذهبی
| تأثیرگذاشته بر    =
| تأثیرگرفته از    =
}}
==زندگی==
میرزا نورالله عمان سامانی، فرزند عبدالله، فرزند میرزا عبدالوهاب قطره اصفهانی، ملقب به تاج الشعرا و متخلص به عمان<ref>سید مسعود رضوی، ص ۶۵.</ref>، در [[ذی‌الحجه]] سال ۱۲۵۸ هجری قمری (دی ۱۲۲۱ ش) در سامان، واقع در چهارمحال و بختیاری امروزی متولد شد. پدرش میرزا عبدالله (ذره)، عمویش میرزا لطف‌الله (دریا) و جد او، از شاعران سرشناس عهد [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] بودند، اما شهرت هیچکدام به عمان سامانی نمی‌رسد<ref>دائرة المعارف تشیع، ج ۱۱ ص ۴۶۷، و پرتوی راد، مدخل «عمان سامانی»، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۳۵۷.</ref>.
 
عمان سامانی، در شوال ۱۳۲۲ق (آذر ۱۲۸۳ش) درگذشت و در مسجد جامع سامان دفن شد. جنازه او بعدها بر اساس وصیتش به [[نجف]] منتقل و دفن شد<ref>دائرة المعارف تشیع، ج ۱۱ ص ۴۶۷.</ref>.
==آثار==
===گنجینة الاسرار===
مثنوی گنجینة الاسرار که به گفته بسیاری، از شاهکارهای ادب فارسی و از برجسته‌ترین اشعار [[واقعه عاشورا|عاشورایی]] در زبان فارسی است، در سال ۱۳۰۵ ق سروده شده است. این اثر شامل مقدمه و ۸۱۲ بیت است و در ابتدای آن، حدیث مشهور کنز<ref>«كنت كنزاً مخفياً فأحببت أن أعرف فخلقت الخلق لكي أعرف؛ من گنج پنهان بودم. دوست داشتم كه آشكار شوم. پس خلق را آفريدم تا شناخته شوم.» بحارالانوار، ج ۸۴، ص ۲۰.</ref> آورده شده است. پس از آن با تاویلی عارفانه، سخن از تجلی نخست و دوم [[خداوند]] و [[آیه امانت]]<ref>«اِنّا عَرَضنا الاَمانَةَ علی السَّمواتِ و الارْضِ و الجبالِ فَاَبَیْنَ اَنْ یَحْمِلْنَها وَ اَشْفَقْنَ مِنها وَ حَمَلَها الاِنسانُ اِنَّهُ کانَ ظلُوما جَهولاً؛ بی‌گمان، ما امانت (تکلیف) را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه داشتیم، اما آنها از برداشتن آن سر باززدند و از آن ترسیدند و انسانْ آن را به دوش کشید، راستی که او بسیار بیداد پیشه و نادان است.» قرآن کریم، احزاب، ۷۲.</ref> به میان آمده است.<ref>عبدالرضا نادری‌فر، ص ۴۲.</ref>

نسخهٔ ‏۱ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۱۷

میرزا نورالله بن میرزا عبدﷲ بن عبدالوهاب چهارمحالی اصفهانی مشهور به عمان سامانی و ملقب به تاجُ الشُعَرا (۱۲۵۸-۱۳۲۲ق) (متولد شهر سامان) از شاعران شیعه عصر قاجار بود.

عمان سامانی
تمبر عمان سامانی
تمبر عمان سامانی
اطلاعات
نام کاملمیرزا نورالله عَمّان سامانی
لقبتاج الشعرا
زمینه فعالیتشعر آیینی و ادبیات عرب
ملیتایرانی
تولد۱۲۵۸ق، سامان از توابع شهرکرد
محل زندگیاصفهان
وفات۱۳۲۲ق
محل دفنمسجد جامع سامان/ نجف
مذهبشیعه
هم زمان باقاجاریه
دیوان اشعارگنجینةالاسرار • سفینة الدّرر • معراج نامه • دیوان اشعار
تخلصعَمان
تحصیلاتحوزوی/مدرسه صدر اصفهان
علت شهرتشاعر اشعار حماسی و مذهبی


زندگی

میرزا نورالله عمان سامانی، فرزند عبدالله، فرزند میرزا عبدالوهاب قطره اصفهانی، ملقب به تاج الشعرا و متخلص به عمان[۱]، در ذی‌الحجه سال ۱۲۵۸ هجری قمری (دی ۱۲۲۱ ش) در سامان، واقع در چهارمحال و بختیاری امروزی متولد شد. پدرش میرزا عبدالله (ذره)، عمویش میرزا لطف‌الله (دریا) و جد او، از شاعران سرشناس عهد ناصرالدین شاه بودند، اما شهرت هیچکدام به عمان سامانی نمی‌رسد[۲].

عمان سامانی، در شوال ۱۳۲۲ق (آذر ۱۲۸۳ش) درگذشت و در مسجد جامع سامان دفن شد. جنازه او بعدها بر اساس وصیتش به نجف منتقل و دفن شد[۳].

آثار

گنجینة الاسرار

مثنوی گنجینة الاسرار که به گفته بسیاری، از شاهکارهای ادب فارسی و از برجسته‌ترین اشعار عاشورایی در زبان فارسی است، در سال ۱۳۰۵ ق سروده شده است. این اثر شامل مقدمه و ۸۱۲ بیت است و در ابتدای آن، حدیث مشهور کنز[۴] آورده شده است. پس از آن با تاویلی عارفانه، سخن از تجلی نخست و دوم خداوند و آیه امانت[۵] به میان آمده است.[۶]

  1. سید مسعود رضوی، ص ۶۵.
  2. دائرة المعارف تشیع، ج ۱۱ ص ۴۶۷، و پرتوی راد، مدخل «عمان سامانی»، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۳۵۷.
  3. دائرة المعارف تشیع، ج ۱۱ ص ۴۶۷.
  4. «كنت كنزاً مخفياً فأحببت أن أعرف فخلقت الخلق لكي أعرف؛ من گنج پنهان بودم. دوست داشتم كه آشكار شوم. پس خلق را آفريدم تا شناخته شوم.» بحارالانوار، ج ۸۴، ص ۲۰.
  5. «اِنّا عَرَضنا الاَمانَةَ علی السَّمواتِ و الارْضِ و الجبالِ فَاَبَیْنَ اَنْ یَحْمِلْنَها وَ اَشْفَقْنَ مِنها وَ حَمَلَها الاِنسانُ اِنَّهُ کانَ ظلُوما جَهولاً؛ بی‌گمان، ما امانت (تکلیف) را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه داشتیم، اما آنها از برداشتن آن سر باززدند و از آن ترسیدند و انسانْ آن را به دوش کشید، راستی که او بسیار بیداد پیشه و نادان است.» قرآن کریم، احزاب، ۷۲.
  6. عبدالرضا نادری‌فر، ص ۴۲.